در سالیان اخیر هوش مصنوعی (Artificial intelligence) به عنوان یکی از حوزه‌های پرکاربرد و مهم ، مورد توجه بسیاری از علاقمندان قرار گرفته است. هوش مصنوعی تعاریف متنوعی دارد ولی به طور کلی می‌توان هوش مصنوعی به عنوان توانایی سیستم‌های رایانه‌ای برای انجام وظایفی که نیازمند فکر و داشتن هوشی مانند انسان است، تعریف کرد.
"هوش مصنوعی به عنوان حوزه‌ای در علم کامپیوتر، به روش‌ها و تکنیک‌هایی اشاره دارد که سیستم‌های رایانه‌ای را قادر می‌سازند تا وظایفی را که قبلاً به دانش و فکر انسان نیازمند بودند انجام دهند. این شاخه از علم با استفاده از الگوریتم‌ها، مدل‌ها و فنون مختلفی همچون یادگیری ماشینی (Machine learning)، شبکه‌های عصبی (Neural networks) و پردازش زبان طبیعی (Natural language processing)، به سیستم‌ها این توانایی را می‌بخشد که اطلاعات را تجزیه و تحلیل کرده، الگوها را تشخیص داده و خود تصمیماتی را اتخاذ کنند."
تاریخچه هوش مصنوعی:
جالب توجه است بدانیم که تاریخچه ابداع هوش مصنوعی به دوران قبل از اختراع کامپیوترها بازمی‌گردد، اما در دهه‌های اخیر به ویژه پس از اختراع کامپیوترهای قدرتمند، پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کرده است.
در دهه ۱۹۵۰، دانشمندانی همچون آلن تورینگ و جان مک‌کارتی به بررسی مفهوم هوش مصنوعی پرداختند و مفاهیم اولیه‌ای را ارائه کردند. در آن زمان، تلاش‌ها بیشتر برای حل مسائل ساده‌تری مانند بازی‌های استراتژیک بوده است.
در دهه‌های بعدی، با پیدایش رایانه‌های قدرتمند، تحقیقات در زمینه هوش مصنوعی رونق گرفت و روش‌های مختلفی برای شبیه‌سازی هوش مانند شبکه‌های عصبی و الگوریتم‌های یادگیری ماشینی مطرح شدند. این پیشرفت‌ها منجر به ایجاد سیستم‌های هوشمندی شد که توانایی انجام وظایف پیچیده‌تری را داشتند.
با گذشت زمان، هوش مصنوعی به عنوان یکی از حوزه‌های پرکاربرد و مهم در صنعت و علم شناخته شده است و امروزه در بسیاری از زمینه‌ها مانند پزشکی، مهندسی ، صنایع ، امور پولی و مالی ، هوشمندسازی کارهای روزانه ، امنیتی و همچنین تجارت کاربردهای گسترده‌ای دارد.
امروزه شاهدیم بطور روزانه پیشرفت‌های هوش مصنوعی به نحو چشمگیری ادامه دارد و قابل پیش‌بینی خواهد بود که در آینده ای بسیار نزدیک ، سیستم‌های هوش مصنوعی قادرند که وظایف پیچیده‌تری را با کارایی و دقت بسیار بالا انجام دهند و به انسان در زندگی روزمره‌اش کمکهای بیشتری نمایند.
ارتباط هوش مصنوعی با علوم مختلف
هوش مصنوعی به عنوان یکی از حوزه‌های پرکاربرد و مهم در علم رایانه، ارتباطات گسترده‌ای با علوم مختلف دارد. در این نوشتار به بررسی ارتباط هوش مصنوعی با سه علم مهم ریاضیات، رایانه و علوم مغز و اعصاب (Neuroscience) خواهیم پرداخت.
ریاضیات علمی است که در پایه‌های تولید هوش مصنوعی نقش دارد. مفاهیم ریاضی مانند آمار و احتمالات، جبر خطی، محاسبات عددی و هندسه برای توسعه الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی بسیار پایه ای هستند. به عنوان مثال، در یادگیری ماشینی، الگوریتم‌های آماری برای طبقه‌بندی داده‌ها و پیش‌بینی مدل‌ها استفاده می‌شوند. همچنین، ریاضیات در توسعه شبکه‌های عصبی و الگوریتم‌های بهینه‌سازی نقش اساسی دارد.
هوش مصنوعی و رایانه‌ها به طور مستقیم با یکدیگر ارتباط دارند. رایانه‌ها ابزارهای اصلی برای پیاده‌سازی الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی هستند. در واقع، بدون پیشرفت در زمینه علوم رایانه و قابلیت پردازش در آنها، امکان پیاده‌سازی سیستم‌های هوش مصنوعی به شکل امروزی وجود نداشت. از سوی دیگر، هوش مصنوعی به رایانه‌ها کمک می‌کند تا الگوریتم‌ها و مدل‌های پیشرفته‌تری ارائه دهند که امکانات و قابلیت‌های بیشتری را برای خود فراهم کنند.
نوروساینس به عنوان علم مطالعه ساختار و عملکرد مغز و سیستم عصبی، نقش بسزایی در توسعه هوش مصنوعی داشته است. شبکه‌های عصبی هوش مصنوعی که الهام گرفته از ساختار مغز انسان می باشند، در تولید و توسعه الگوریتم‌ها و مدل‌های یادگیری ماشینی همواره مورد استفاده قرار گرفته اند.بدیهی است درک عمیقتر و بهتر از عملکرد مغز و سیستم عصبی انسان در آینده می‌تواند به ارتقاء الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی کمک کند.
در ادامه به ارائه مفاهیم بیشتری از هوش مصنوعی و معرفی زیرشاخه های آن و همچنین کاربرد هر یک از این حوزه ها در زندگی انسان خواهیم پرداخت.
ما را دنبال کنید.
افشین خرمی
مدرس ، طراح و مجری هوش مصنوعی کاربردی
09125981496
درباره این سایت